Het oog

 

Hoewel zij een degelijk grafische opleiding heeft genoten, treedt zij de laatste jaren hoofdzakelijk als schilderes op de voorgrond. Toch zijn haar etsen niet onbelangrijk in het totaalbeeld van haar evolutie. Zij reveleren ondermeer twee constanten die ook in haar schilderijen terug te vinden zijn; enerzijds haar goochelen met diverse technieken, anderzijds het binnendringen van abstractie in haar figuratie of omgekeerd. Een gevoel van materie gaat in haar grafiek gepaard met een etherische sfeer van symboliek en esthetiek. In grote mate wordt die symboliek uitgedrukt door een of twee ogen, sierlijke en betekenisvolle ogen die de toeschouwer aanstaren en beroeren. Wij weten allen dat” ogen de spiegel zijn van de ziel” en dat zij in de symbolische iconografie vaak worden gebruikt om sfeer en vervreemding te creëren en heel wat te suggereren. Zoals veel in het oeuvre van Brigitte Grade een dubbele betekenis heeft , zo is de aanwezigheid van ogen in haar grafiek, haar tekeningen en in haar schilderijen niet alleen te danken aan hun betekenis en hun elegante vormentaal, maar ook aan het feit dat zij er jarenlang als medisch afgevaardigde, beroepsmatig en concreet mee geconfronteerd werd.

 

Opvallend is tevens het feit dat haar “ogen” met een grote zorgvuldigheid gegraveerd, getekend of geschilderd worden. Zij zijn niet zomaar een ronde toets in een ovale vorm, maar een natuurgetrouw gegeven in een amandelvormig oogkas. Die behoefte aan een zo realistisch mogelijke uitbeelding van het oog bereikt een hoogtepunt in een schilderijentriptiek waarin telkens een oogprothese in half reliëf in het doek is ingebouwd, met oogleden incluis.

In haar schilderijen heeft eveneens een boeiende dialoog plaats tussen figuratie en abstrahering. Die abstrahering bezit vooral in haar recentere doeken een ondertoon van idealisering, van sublimatie, en groeit uit naar wat men zou kunnen omschrijven als een alfabet van esoterische tekens. 

Meer nog dan in haar grafiek , zijn haar tekeningen een zelden geziene dialoog tussen figuur en abstrahering, tussen herkenbaar fragment en ietwat verscholen motief, tussen teken en betekenis, tussen eigen verzuchtingen en een universeel gedachtegoed.

 

Brigitte Grade is ook een uitmuntende colorist die via transparanties en dekkende verf , via krassen en tengere toetsen van pastel, via teken kundige elementen en plaatjes van lood niet alleen een eigen wereld creëer, maar ook een tastbare spanning die zich heel langzaam ontvouwt in het bewustzijn en het gemoed van de kijker.

Zo is haar oeuvre een uniek fenomeen in de beeldende kunst vandaag, een beheerste maar passie volle schreeuw met veel schakeringen.

 

 

geschreven door Hugo Brutin , oktober 1997